100-lecie Kościoła
Rok 2010 to niezwykły rok w życiu religijnym Goczałkowic. W tym roku przypada Jubileusz 100-lecia poświęcenia Kościoła Parafialnego p.w. Św. Jerzego.
Duszpasterze goczałkowickiej parafii z Księdzem Proboszczem Józefem Knyciem na czele serdecznie zapraszają na Mszę Św. w intencji budowniczych, fundatorów i dobrodziejów kościoła i parafii o godz. 16.00. Uroczystej koncelebrze dziękczynnej będzie przewodniczył Ks. Biskup Józef Kupny. O godz. 15.50 z probostwa ruszy procesja do Kościoła.
Przed kościołem nastąpi powitanie Ks. Biskupa chlebem i solą. Potem Ks. Biskup poświęci tablicę ufundowaną ku pamięci proboszczów, którzy od poświęcenia duszpasterzowali w tym kościele.
Z okazji Jubileuszu została wydana monografia pt. „100-lecie Kościoła św. Jerzego w Goczałkowicach-Zdroju”, której autorem jest ks. dr Damian Bednarski.
Nie sposób ustalić dokładnej daty zbudowania pierwszego kościoła w Goczałkowicach. W monografii Pszczyny Musioł wymienia rok 1326. Wiadomo jedynie, że parafia w Goczałkowicach utworzona została w 1444r. Konkretną informację znajdujemy dopiero w opisie parafii z roku 1798r. Odnotowano tam brak dokumentu erekcyjnego kościoła oraz dane o widocznej na wielkim ołtarzu dacie: 1534. Tak podaje ks. Michał Piela w książce „Zbawieniem twoim jestem JA”. Bardziej szczegółowy opis kościoła pozostawił ostatni ewangelicki dziekan Jan Hoffman z Pszczyny, który w sprawozdaniu z 1628r. tak napisał:
„W Goczałkowicach jest pięknie zbudowany i ozdobny kościół filialny. Tu w każdą niedzielę jeden z diakonów pszczyńskich odprawia nabożeństwo. Jest też drugi, bardzo ładny kościółek pw. Św. Anny, w którym raz w roku w dniu patronki 26 lipca wygłasza się kazanie.
W innym miejscu można przeczytać, że ponowne utworzenie parafii goczałkowickiej nastąpiło w roku 1797. Do parafii goczałkowickiej włączone zostały: wieś Goczałkowice Dolne oraz przysiółki Bór i Kopań. Na terenie wsi znajdowały się wówczas dwa drewniane kościoły: parafialny pod wezwaniem Św. Jerzego i Św. Wojciecha pochodzący z 1534r., oraz prawdopodobnie starszy od niego lub równy wiekiem kościół Św. Anny, przebudowany w ten sposób, że stał się murowanym w roku 1888.
Kościół św. Jerzego spłonął w dniu 7 września 1908r. Z pożaru prawie nic nie ocalało. Nowy murowany, zbudowany został w latach 1909-1910 nakładem finansowym księcia pszczyńskiego będącego ewangelikiem. Konsekrowany w dniu 15 grudnia 1910 r. przez ówczesnego dziekana Vogta służy parafianom do dnia dzisiejszego.
Ostatnim wspólnym proboszczem Pszczyny i Goczałkowic był ks. Ignacy Muntzer (od roku 1795). Po nim samodzielną już parafię objął ks. Fryderyk Borówka.
Księża Parafii Goczałkowickiej w okresie ostatnich 100 lat:
1. Antoni Nytz - do 1908r.
2. Jahannes Kosellek - 1908-1911, przeniesiony do Łąki
3. Walenty Maroszek - 1911-1948
4. Emil Durczok - 1948-1949
5. Rudolf Wandrasz - 1949-1971
6. Eugeniusz Szyszka - 1971-1973
7. Leon Pawełczyk - 1974-1980
8. Henryk Burczyk - 1980-2002
9. Jozef Knyć - 2002 - nadal
Do 1968r. opiekę nad wiernymi w Goczałkowicach sprawował samodzielnie proboszcz. Pierwszym wikarym, który pojawił się w tutejszej parafii był ks. Eugeniusz Szyszka (1968-1971). Po nim funkcje wikarego sprawowali:
1. Stefan Mikołajek - 1971-1976
2. Jan Lubina - 1976-1979
3. Paweł Gelny - 1979-1982
4. Józef Szczyrba - 1982-1984
5. Jan Klimza - 1984-1987
6. Eugeniusz Błaszczyk - 1987-1991
7. Jan Zaręba - 1991-1992
8. Ireneusz Tatura - 1992-1997
9. Wojciech Mrochen - 1996-1999
10. Piotr Siemianowski - 1997-2001
11. Marek Urbanek - 1999-2002
12. Jan Mrukowski - 2001-2006
13. Krzysztof Konwerski - 2006-2009
14. Jacek Klepacz - 2009 - do nadal
Akt wmurowania kamienia węgielnego kościoła parafialnego w Goczałkowicach
w dniu 1 maja 1910r.
Ile jeszcze tajemnic i niespodzianek kryje ziemia i mury? Odkrycia następują najczęściej przypadkowo przy okazji prac archeologicznych, konserwatorskich lub remontowych. Dla potomnych mają nieocenioną wartość historyczną. Są świadectwem dawnych czasów. Dzięki nim na nowo odżywają dawno zapominane postacie i nazwiska przodków. Dzięki nim po latach dowiadujemy się o wydarzeniach z przeszłości. Dobrze więc, jeśli ujrzą światło dzienne, tak jak pismo proboszcza parafii goczałkowickiej z 21910 r., które nieoczekiwanie odkryto przy okazji odnawiania wnętrza kościoła Św. Jerzego w 005r. Miedzianą skrzyneczkę z początku ubiegłego stulecia odkryto za tabernakulum. Na wieczku zachowany jest napis „O.Sliwinski Pless”. Wewnątrz, w grubej otulinie zawinięto dokument - list ówczesnego księdza proboszcza Johannesa Kosellka pisany w języku niemieckim na papierze czerpanym. Czas w żaden sposób nie wywarł śladu na dokumencie, który jest zachowany w idealnym wręcz stanie. A nam współczesnym wiele wyjaśnia i pozwala na uzupełnienie wiedzy historycznej w tym temacie.
Treść dokumentu w tłumaczeniu Pani Prof. Wiesławy Korzeniowskiej
W imię Ojca i Syna i Ducha św. Amen.
Dnia 1 maja 1910 roku po narodzeniu Chrystusa, w 22 roku panowania Wilhelma II – cesarza niemieckiego i króla pruskiego, w 7 roku pontyfikatu papieża Piusa X, kiedy biskupem metropolitą wrocławskim był jego eminencja Georg kardynał Kopp, wówczas archiprezbiter Ludwik Vogt z Ćwiklic przy współudziale „act. circ” Georga Thielmanna proboszcza z Pszczyny, poświęcił i położył kamień węgielny pod budowę nowego katolickiego kościoła parafialnego w Goczałkowicach.
Na temat założenia starego kościoła w Goczałkowicach nie istnieją żadne pewne dokumenty. Na głównym ołtarzu był wyrzeźbiony rok 1534. Wysokie uposażenie probostwa wskazuje na to, że od początku był to kościół parafialny. W czasie wojen szwedzkich parafia ta zanikła. Z powodu niewystarczających dochodów, w 1676 r. została połączona z Pszczyną, na mocy dekretu kancelarii biskupiej w Krakowie. Dnia 16 maja 1797 parafia ta została znowu całkowicie oddzielona od Pszczyny i otrzymała swojego własnego proboszcza.
Kościół jest poświęcony świętemu męczennikowi Georgowi (Jerzemu). Patronem tego kościoła jest obecnie jego wysokość książę pszczyński Jan Henryk XV na zamku w Książu. Od 26 września 1906 r. proboszczem jest Johannes Kosellek, urodzony w Jaroniowie, w powiecie głupczyckim, w pruskiej części diecezji ołomunieckiej.
Stary kościół był budynkiem w całości drewnianym, dobrze utrzymanym i jeszcze wystarczającym na potrzeby gminy parafialnej. Jego wnętrze zdobiły liczne malowidła. Był ustawiony w kierunku od zachodu na wschód. Dnia 7 września 1908r. po dzwonach wieczornych, został w krótkim czasie zniszczony przez nieszczęście pożaru, którego przyczyna nie została wyjaśniona. Nie udało się uratować ani Najświętszego Sakramentu, ani żadnej pamiątki.
Środki na budowę nowego kościoła murowanego, oszacowane na 75 000 marek, będą zgromadzone dzięki dotacji patronatu książęco – pszczyńskiego, dzięki legatowi emerytowanego proboszcza i honorowego archiprezbitera Antona Nytz’a – zmarłego 24 czerwca 1908 r., oraz z dobrowolnych ofiar parafian. Prace ręczne i z zaprzęgiem zostały wykonane przez gminę parafialną – w naturze.
Plany budowy kościoła sporządził architekt Ludwik Schneider z Wrocławia, budowę nadzorował budowniczy książęcy Scheinert z Siedlic, a prowadził ją mistrz murarsko – ciesielski Richard Asser z Pszczyny.
Oby budowa tego kościoła została szczęśliwie doprowadzona do końca na chwałę Bożą i dla dobra parafii.
Niech ją Bóg poprowadzi. Amen.
Dokument podpisali:
- dr Nasse – generalny pełnomocnik jego wysokości księcia pszczyńskiego,
- Vogt – archiprezbiter,
- Richard Asser – mistrz murarski i ciesielski,
- Thielmann – proboszcz w Pszcznie,
- Johannes Kosellek – proboszcz,
- Richard Robert Krems – kierownik szkoły, organista i kościelny,
- Michael Koloczek – naczelnik gminy w Goczałkowicach Górnych,
- Paul Gamoń – naczelnik gminy w Goczałkowicach Dolnych,
- Paul Swoboda – książęcy zarządca budowlany.