Do 3 marca w Uzdrowisku Goczałkowice-Zdrój można odwiedzić wystawę o historii kobiet w postaci grafik (memów) Marty Frej.
Wystawa „60 na 100. SĄSIADKI. Głosem Kobiet o powstaniach śląskich i plebiscycie" jest prezentowana w holu pawilonów Uzdrowiska Goczałkowice-Zdrój. Przedstawia w skali 1:1 trzydzieści bohaterek z przełomu XIX i XX wieku, związanych z historią regionu.
Kuratorką i pomysłodawczynią wystawy jest dr Małgorzata Tkacz-Janik (Instytut Korfantego), a autorką memów - Marta Frej.
Osoby spoza ruchu sanatoryjnego mogą odwiedzić wystawę codziennie w godzinach od 16.00 do 19.00.
Oprowadzania kuratorskie dla kuracjuszy:
24.02.22 (czwartek) 10.00-13.00
03.03.22 (czwartek) 10.00-13.00
Dodatkowo, w sobotę, 19 lutego odbędą się o godz. 11.00 i 15.00 w Pawilonie Wrzos wykłady na temat wystawy wzbogacone projekcją filmową oraz prezentacją kilku wybranych Goczałkowiczanek. Wstęp tylko w maseczkach z zachowaniem dystansu. Szczegóły na plakacie w załączniku.
O wystawie
„60 na 100. SĄSIADKI. Głosem Kobiet o powstaniach śląskich i plebiscycie", przedstawia w skali 1:1 trzydzieści bohaterek z przełomu XIX i XX wieku, związanych z historią regionu. Poświęcona mało znanym bohaterkom wypełnia lukę w opowiadaniu historii Górnego Śląska, gdzie nieobecność kobiet nie jest przypadkowa. Tradycyjnie opowiadana historia nie dostrzega zbyt wielu kobiet. Wolelibyśmy myśleć, że historia nie ma płci, jednak dominującymi postaciami opisów historycznych są mężczyźni. Wystawa ‘Sąsiadki” przełamuje ten kanon. Spojrzenie na wielką i małą historię regionu oczyma kobiet powoduje, że inaczej rozkładamy akcenty. Uruchamiamy opowiadanie o tym, co nie tylko pozostaje nieznane, ale czasem jest wyparte i schowane głęboko w zbiorowej, niewypowiedzianej pamięci.
Wystawa SĄSIADKI jest częścią wieloletniego projektu, zapoczątkowanego w 2019 roku w Centrum Dziedzictwa Regionalnego Instytutu Kultury w Katowicach (obecnie Instytutu Myśli Polskiej im. W. Korfantego), którego celem jest wprowadzenie do głównego nurtu opowieści o historii Górnego Śląska postaci kobiecych. Wydaje się, że dzięki nowoczesnej formie wystawa się podoba i wciąż jest przyczynkiem do odkrywania lokalnie zapomnianych bohaterek wszędzie tam, gdzie jest aktualnie pokazywana. Tym razem będzie to świetna okazja do przypomnienia kilku Goczałkowiczanek.
Wojna, czy powstanie zapamiętane przez kobiety, to obraz inny niż męskie wspomnienie. Codzienność, drugi plan „wielkiej historii”, przez lata wydawała się tematem mało ważnym dla badaczy, muzealników, czy interpretatorów dziedzictwa. Dodajmy, niedoceniały jej jako temat także same kobiety, nie czując się „godne historii”. Nie przeczytamy o bohaterkach wystawy w podręcznikach do historii. W wielu oczach nadal nie jest bohaterstwem samotne zajmowanie się domem, wychowanie czeladki dzieci, bycie powstanką, sanitariuszką, kurierką, czy mówczynią propagandowych wieców, albo np. lekarką frontową, czy liderką ruchu kobiecego.
O nich jest ta wystawa. Memy zostały stworzone na podstawie historycznej kwerendy, wzorowane są na oryginalnych, archiwalnych fotografiach.
Projekt jest realizowany pod honorowym patronatem Marszałka Województwa Śląskiego oraz programu Niepodległa i programu Stulecie Powstań Śląskich.
Partnerzy: Stowarzyszenie Szlakiem Kobiet.
Media społecznościowe: Sąsiadki, Stulecie Praw Kobiet, Śląski Szlak Kobiet.
Wystawa: Instytut Myśli Polskiej im. W. Korfantego, ul. Teatralna 4, Katowice
Prezentowane postaci:
- Balasowa Albina (1899-1977)
- Bramowska Józefa (1860-1942)
- Dombkowa Teodora (1874-1950)
- Giżycka Janina (1887-1937)
- Golaszowa Petronela (1851-1935)
- Gruchlikowa Maria (1892-1982)
- Hager Karolina (1861-1941)
- Jordan-Łowińska Wanda (1900-1959)
- Kłuszyńska Dorota (Dora) (1876-1952)
- Koniarkowa Zofia (1876-1963)
- Korfantowa Elżbieta (1882-1966)
- Kujawska Rajda Maria (1893- 1948)
- Ligoniowa Wanda (1884 – 1953)
- Maciejowska Paulina (Pola) (1899-1920)
- Markowa Jadwiga (1885-1939/1945)
- Miglancowa Monika (1883-?)
- Niegolewska Wiktoria (1872 – 1927)
- Ogórkówna Matylda (1897-1940)
- Omańkowska Janina (1859-1927)
- Parys Klara (1898-1979)
- Pojdowa Florentyna (1883-1958)
- Rokicka-Niedbalska Antonina (1893-1973)
- Różanowiczowa Maria (1886-1981)
- Stęślicka Halina (1897-1956)
- Szymkowiak Bronisława (1896-1975)
- Szyperska Aleksandra (1865-1938)
- Wojciechowska-Sołowijowa Halina (1894-1984)
- Wolnik Aniela (1900-1957)
- Zarzycka–Ręgorowicz Olga (1900-1986)
- Żnińska Janina (1871-1949)